Tekst: Daniël Zevenhuizen
Foto’s: Frans Peeters
Vandaag is de 27e editie van het Hoogeveen Schaaktoernooi van start gegaan. Dat bracht veel spektakel met zich mee. Wel ontbreken dit jaar de topmatches die vanaf 2014 parallel aan het open toernooi georganiseerd werden. Een flinke aderlating. Verleden jaar streden local heroes Lucas van Foreest en Max Warmerdam nog om de knikkers tegen hun buitenlandse uitdagers. Van Foreest zegevierde over de gevestigde grootmeester uit Groot-Brittannië, Luke McShane, terwijl jeugdtalent Daniel Dardha uit België in de beslissingsfase een maatje te groot bleek voor Warmerdam.
Opponenten Warmerdam (links) en Dardha tijdens de prijsuitreiking van de vorige editie van het toernooi
Ondanks het gebrek aan matches zijn de schaakborden weer uitgestald in de fraaie conferentiehal van het gemeentehuis van Hoogeveen. Twintig titelhouders vonden hun weg naar de speelzaal voor het open toernooi. Daaronder de Italiaanse grootmeester Lorenzo Lodici en de Nederlandse meester en runner-up van vorig jaar, Nico Zwirs. Hoogstgeplaatste op de deelnemerslijst is Sipke Ernst. Vraag is of de Groningse grootmeester, die het open toernooi twee keer eerder won (in 2011 en in 2019), de rest van het veld onder zich kan krijgen. Er liggen kapers op de kust.
Topspelers laten geen punten liggen
In de eerste ronde rekende Ernst in ieder geval zonder moeite af met zijn jonge tegenstander Roger Labruyère. Met de zwarte stukken koos Ernst voor de Konings-Indische verdediging. Die opening was ook een favoriet van Garri Kasparov, die als de gevaarlijkste schaker ooit te boek staat. Labruère week snel af van de gebaande paden, misschien geïntimideerd door zijn sterke tegenstander.
Ook Lodici maakte de verwachtingen waar. Het slachtoffer was de Ierse FM Tim Kett. Misschien was het de vermoeidheid die Kett hierbij parten speelde. In de morgen had de Ier ook al zitten schaken in het amateurtoernooi, waar ook de mindere goden zich voor konden inschrijven.
De Welse speler Tim Kett tijdens de middagronde
Talenten hebben het zwaar
Een troep jonge talenten met FM Arthur de Winter aan kop had het onverwacht zwaar vandaag. Arthur zelf kwam met de schrik vrij toen Rob van Helvoort besloot niet de zwarte koning over het bord te jagen maar om zetten te herhalen.
Hier was 45.Ld8+! een goed begin geweest. Dan kan zwart niet anders dan zijn koning helemaal naar e3 te laten jagen: 45…Ke5 46.Dg7+ Ke4 47.f3+ Ke3 48. Dc3+ Pd3.
Dan kun je hier eens gaan zitten nadenken. Natuurlijk, het is niet eenvoudig. Bovendien moet wit ergens een stille zet spelen om resultaat te boeken. Maar hier móet toch wat inzitten. Waarschijnlijk heeft zwart het moeilijker met verdedigen dan wit met aanvallen. Ik zou voor de stille zet 49.Bc7 willen pleiten; neemt veld f4 af van de koning en voorkomt dat zwart zijn dame kan activeren.
Rob van Helvoort (met geluidswering) bezorgde FM Arthur de Winter een stressvolle middag
Van diezelfde groep jeugdtalenten kwam FM Onno Elgersma er minder goed van af.
In bovenstaande stelling speelde Elgersma 17…Df6?! Maar de tussenzet kwam hem duur te staan: 18.Lg5! hxg5 19.hxg5 Dg6 20.exd7 leverde de witspeler Rik van Rootselaar voorlopig een pion op. Bovendien was de zwarte koningsstelling aan gorten.
Met wat kunst- en vliegwerk leek Elgersma zich alsnog te gaan redden, maar het mocht niet zo zijn.
Ongelijke-lopereindspel? Dat mag wel zo zijn, maar de partij is nog niet afgelopen. Hier speelde Elgersma 49…Lh4?. Dat is fout, hoewel Van Rootselaar het niet direct afstrafte. Er is maar één verdedigend idee dat werkt: 49…c4!! Idee: de langere diagonaal g1-a7 vrijmaken waaroverheen de zwartveldige loper de b6 pion kan handhaven. De diagonaal b6-d8 is daarvoor te kort. Na 49…Lh4 wint 50.Lc4!!, met het idee om de enig werkende verdedigende manoeuvre eruit te halen.
Winnaarsbokaal
De deelnemers van het open toernooi waren vandaag niet alleen. Op hetzelfde ogenblik, stipt om 14.00u vanmiddag, startten ook ruim zeventig amateurschakers. In de ochtend waren nog eens veertig anderen hen al voorgegaan. Zo is het de hele dag door een drukte van jewelste in de gemeentehal. Ondanks de contemplatieve stilte die alleen een schaakzaal in de moderne tijd nog kan bieden. Wie zich daar eens aan wil overgeven, heeft nog tot volgende week zaterdag, 28 oktober. Dan zullen we zien wie de winnaarsbokaal mee naar huis neemt.
Hieronder volgen de uitgelichte partijen met licht commentaar:
Over Daniël Zevenhuizen
Student Filosofie in Nijmegen. Gediplomeerd trainer, redacteur boekenrubriek, liefhebber van het spel. Vooralsnog gestrand op de zandbank tussen 2100 en 2200 elo.
