In een match van zes partijen is de eerste klap heel wat euro’s waard. Dat besefte Ivan Sokolov vandaag terdege, toen hij met wit fel ten strijde trok en met zijn pionnenformatie streefde naar de ‘V for Victory’ (d5-e4-f3-g4-h5). Die V kwam er niet helemaal, maar de victorie wel. En daar was de Bosnische Nederlander overduidelijk heel happy mee.
“Had je een speciaal plan voor vandaag?” vroeg Jop Delemarre aan Sokolov na zijn overwinning. “Ja”, antwoordde deze. Met een ferme punt achter deze volzin.
Sokolov - Van Foreest
1.c4 Pf6 2.Pc3 g6 3.e4 d6 4.d4 Lg7 5.Le2 0–0 6.Le3 e5 7.d5 a5 8.g4 Pa6 9.g5 Pe8
Hier begon de partij voor Sokolov. 9...Pd7 had hij nog geanalyseerd. Het witte plan, zo legde Jop Delemarre uit in de commentaarzaal, is niet een koningsaanval op te zetten, maar het zwarte initiatief daar lam te leggen en uiteindelijk toe te slaan op de damevleugel, het terrein waar wit in de Koningsindiër het sterkst is.
10.h4 Pc5 11.h5 Ld7 12.Pf3 c6 13.Pd2 a4
14.b4!?
Op deze zet had Loek van Wely kritiek. "Je moet niet op twee vleugels spelen", doceerde de toernooidirecteur. Russische specialisten gaan hier rustiger verder met 14.Dc2 en lange rokade. Sokolov was hier nog best tevreden.
14...axb3 15.axb3 Txa1 16.Dxa1 Pa6 17.Kf1 Pb4 18.Db1 Pc7
Op dit moment vroeg Sokolov zich af: "Wil ik twee zwarte paarden op b4 en c5 toelaten?" Het antwoord was nee. Maar zijn volgende zet betreurde hij achteraf.
19.Pa2 cxd5 20.cxd5
20...Pxa2?
Het breekpunt, volgens beide spelers. Zwart had hier zijn kans moeten wagen met 20...Pbxd5! 21.exd5 Pxd5. "Dan speelt hij voor drie resultaten, maar na de tekstzet alleen nog maar voor twee", zei Sokolov. Van Foreest had natuurlijk over de zet nagedacht, maar hij gaf een karakteristiek argument: "Ik dacht dat ik sowieso wel OK stond."
Sokolov toont de partij aan het publiek en commentator Jop Delemarre. Foto: Lennart Ootes
21.Dxa2 Pb5 22.Lxb5 Lxb5+ 23.Pc4
"Nu heeft zwart het erg moeilijk", aldus Sokolov.
23...Dc8
Deze zet vond Van Foreest achteraf niet goed. " 23...f5 meteen was beter."
24.De2 f5 25.gxf6 Txf6 26.Lg5
Delemarre zei: "Vanaf hier maakte Sokolov de stelling in vijf zetten dood." g6 is een pijnlijke zwakte.
26...Tf7 27.hxg6 hxg6 28.Kg2 Tc7 29.Tc1
Die toren kan via c3 naar g3.
29...Lf8 30.Tc3 La6?!
Mist de laatste kans om g6 te dekken, maar de loper op e8 was ook geen prettig vooruitzicht.
31.Tg3
31...b5
Mist een laatste verdedigingskans. Na 31...Lxc4! 32.bxc4 Txc4 lijkt wit in de aanval te winnen, maar het is niet duidelijk: 33.Le7 (33.Ld8 Lg7 (33...Tc2? 34.Dh5! Txf2+ 35.Kxf2 Dc5+ 36.Kg2 en de koning loopt naar h3) 34.Txg6 Tc2 35.Dg4 Dxg4+ 36.Txg4 Kf7 37.Le7 Lf8+= had Sokolov nog berekend; 38.Lxf8 Kxf8 39.Tg6 wint een pion voor wit, maar volgens de kenners (Delemarre en Lucas van Foreest) is dit eindspel remise) 33...Tc7 34.Txg6+ Kf7 35.Dh5 Kxe7 36.Te6+ Dxe6 37.dxe6 Kxe6 schijnt ook niet te winnen te zijn voor wit; het zal niet lukken om zowel f2–f4 als e4–e5 onder gunstige omstandigheden door te drukken.
32.Pe3 b4? 33.Df3
Gemist door de zwartspeler, met name de volgende zet van wit.
33...Lg7 34.Lf6 Tf7 35.Txg6 Df8 36.Pg4 Dc8 37.Ph6+ Kh7 38.Dh5
38...Lf1+ 39.Kxf1 Dc1+ 40.Kg2 Lxh6 41.Txh6+ 1–0
Van Foreest verloor ook zijn goede humeur niet. Kort na de partij kwam hij in de perskamer aanzetten met het boek ‘Kotronias vs the King’s Indian’ en poseerde daarmee zelfs voor de foto.
Jorden van Foreest met zijn nieuwe aankoop. Foto: Lennart Ootes
Ivan Sokolov. Foto: Lennart Ootes
Het eerste duel der geslachten werd een grimmige strijd. Hou Yifan had het moeilijk, maar ze bleef overeind.
Short – Hou Yifan
Voor de statistici: in klassieke partijen staat het tussen deze twee spelers 3-3. Beiden wonnen 1 partij – de eerste winst was overigens voor Hou Yifan, in Wijk aan Zee 2008, in 23 zetten. In 2012 speelden Hou Yifan en Short een barrage voor de toernooizege bij het Gibraltar Open, die Short met 1½–½ won.
Hou Yifan en Nigel Short bij de openingceremonie. Foto: Lennart Ootes
1.Pf3 Pf6 2.g3 d5 3.Lg2 b5!?
Tegen c2-c4 gericht, met het gevaar dat die zet met wat voorbereiding straks nog wat harder aankomt.
4.0–0 Lb7 5.d3 e6 6.c4 a6 7.cxd5 Pxd5
Na 7...exd5 heeft wit sterk 8.d4!.
8.a4 Le7 9.Pc3 0–0 10.axb5 Pxc3 11.bxc3 axb5 12.Txa8 Lxa8 13.Db3!
b5 blijft een omstreden punt: na het antwoord blijft de c7–pion achter.
13...Lc6
Objectief het beste was misschien 13...Dd5, maar dames ruilen in zo'n vroeg stadium is niet Hou Yifan's stijl.
14.Le3 Pd7 15.Ta1 Dc8
Op de vraag waar het fout was gegaan antwoordde de Chinese: "Niet op één bepaald moment, ik denk een paar kleinere onnauwkeurigheden." Dit was er wellicht zo één: de dame doet op de volgende zet een stapje verder.
16.Ta7 Db8 17.Da2 b4
Ook dit pakt niet helemaal lekker uit; blijven staan met 17...Ld6 was het alternatief.
18.cxb4 Lxb4 19.Pd4 Lxg2 20.Kxg2 Lc5?!
20...Pe5 verhindert wits sterke volgende zet.
21.Pc6! Db6 22.Pe7+! Kh8 23.Lxc5 Dxc5 24.Da3 Db6
De spelers keken na afloop nog even naar het 'actieve' 24...Dc2 – dat loopt faliekant mis na 25.Ta8! Dxe2?? (25...Tb8 26.Da6! en er is geen goede remedie tegen de dreiging 27.Txb8+ en 28.Dc8+) 26.Txf8+ Pxf8 27.Da8 met doffe ellende.
25.Da5
Nu moeten de dames er toch af, anders verliest zwart een pion met 25...Dd6 26.Dxc7 Dxe7 27.Dxd7. "Ik dacht er nog even over om op het 5 tegen 4–toreneindspel in te gaan", zei Hou Yifan. "Dat is ongelooflijk onprettig voor zwart", reageerde Short, "misschien wel verloren."
25...Dxa5 26.Txa5 g6 27.Ta7 Te8 28.Pc6 Tc8
Ook dit is uiterst onprettig voor zwart. Maar kon wit ergens winnen? Beide spelers durfden het niet te zeggen.
29.f4 Kg7 30.Kf3 Kf8 31.g4 Ke8 32.g5 Pb6 33.e4 Kd7 34.Pe5+ Ke7 35.Ke3
Hou Yifan opperde dat wit ergens misschien 35.Tb7 had kunnen proberen. Op dit moment lijkt dat inderdaad gunstig – zwart verkeert in een soort zetdwang. Bijvoorbeeld: 35...f5 36.gxf6+ Kxf6 37.Pc6 h6 (37...Kf7? 38.Pa7 is een belangrijke pointe van Tb7) 38.h4 g5 39.Kg4 h5+ 40.Kg3 gxf4+ 41.Kxf4 Kf7 (als het paard wijkt, bijvoorbeeld met 41...Pd7, stoomt wit op met 42.d4) 42.Pa7 Tg8 43.Txc7+ Kf6 en nu lijkt het toch houdbaar met 44...Tg4+.
35...f6!
Nu wel een belangrijke verdedigingszet, anders gaat zwart te gronde aan een tekort aan ruimte.
36.gxf6+ Kxf6 37.h4 Ke7 38.Ta2 Pd7 39.Pc6+ Kd6 40.Tc2 Pc5?!
Laat een trucje toe. Na 40...Pf8 is niet goed te zien hoe wit verder kan komen.
41.Pe5?!
41.Pa7! Ta8 42.Pb5+ Kc6 43.Pxc7 Kxc7 44.Txc5+ en nu staat er (onvrijwillig) een 4 tegen 3 toreneindspel op het bord. Gewonnen? Moeilijk te zeggen. Een lijdensweg voor zwart? Zeker. Vooral omdat h4–h5 eraan komt.
41...Pd7 42.Tc6+ Ke7 43.Kd4
Dit ziet er benauwd uit, maar door het paard om te spelen houdt zwart stand. In de volgende fase zijn er geen duidelijke witte pogingen meer te zien.
43...Pf6 44.Tc5 Pe8 45.Ta5 Pf6 46.Ta7 Ph5 47.Ke3 Pf6 48.Pc6+ Kd7 49.Ta6 Tf8 50.Pe5+ Ke7 51.Tc6 Tc8 52.Pc4 Kd7 53.Ta6 Tf8 54.Pe5+ Ke7 55.Ta7 Tc8 56.Pc4 Pe8 57.Pe5 Pf6
En Short hield het voor gezien met de opmerking, "Kom, laten we gaan eten." "Hm, hij had nog best even door kunnen melken", bromde Loek van Wely, die alleen nog maar strijdlustiger lijkt te worden als hij zelf niet mee mag spelen.
½–½
Fotografen bij de start van de ronde. Foto: Lennart Ootes
Hou Yifan. Foto: Lennart Ootes