Bert van der Haar heette in zijn functie als bestuursvoorzitter van het Hoogeveen Schaaktoernooi twee burgemeesters welkom – de huidige, Karel Loohuis, en de voormalige, Sytze Faber, die in 1997 aan de wieg stond van dit evenement. Daarnaast heette hij KNSB-voorzitter Marleen van Amerongen welkom. Van der Haar en consorten hebben van Hoogeveen een echte Schaakstad gemaakt en hebben zelfs het initiatief genomen om alle lagere scholen te voorzien van een groot buitenschaakspel. ,,We hebben er 2½ dag over gedaan om alle borden rond te brengen, maar ik weet nu wel hoe alle 26 basisscholen in de omgeving eruitzien.” De officiële opening van dit project vond gisteren plaats bij De Regenboog in Hoogeveen. “Voor de toekomst hoop ik dat we het concept Hoogeveen Schaakstad met nóg meer enthousiasme voor het voetlicht kunnen brengen.”
Burgemeester Karel Loohuis benadrukte dat de gemeente absoluut het belang inziet van het concept Hoogeveen Schaakstad. “Dit is in Nederland het tweede toernooi in omvang en kwaliteit, en daar is een groeiend aantal Hoogeveners heel trots op. Het is ook heel bijzonder dat dit het enige toernooi ter wereld is dat in een raadhuis wordt gehouden. Dat heeft wel wat voeten in de aarde, maar dat hebben we er graag voor over.” Loohuis zei dat de schaaksport nogal eens wordt onderschat, maar “je moet niet alleen goede hersenen hebben, fysiek moet je ook in orde zijn. En als je je hersenen altijd blijft trainen, dan heb je daar veel voordeel van.”
Loohuis memoreerde dat in een nog niet zo grijs verleden de huidige wereldkampioen Magnus Carlsen ook al eens in Hoogeveen speelde, “en hopelijk hebben we dit jaar ook zulke toekomstige toppers erbij.” Hoogeveen wil de kindvriendelijkste gemeente van Nederland worden, “en een evenement als dit hoort daar zeker bij,” zei de burgervader met een knipoog naar het Grand Prix-jeugdtoernooi dat net onder leiding van Daniela Mikkers was afgerond, maar ook naar de vele jonge deelnemers in het Open toernooi en zelfs in de Matches. “Wij willen heel ver gaan om dit evenement hier te houden. Ik wens jullie een goed toernooi, en may the best player win.”
KNSB-voorzitter Marleen van Amerongen zei dat het Hoogeveen Schaaktoernooi uitstekend strookt met de plannen van de nationale schaakbond om het schaken naar de jeugd en op scholen te brengen. “Vorig jaar waren er 10 deelnemers aan het Grand Prix, vandaag 60. Als dat zo doorgaat...” Van Amerongen dankte toernooidirecteur Loek van Wely dat deze zich als achtvoudig Nederlands kampioen en topgrootmeester zo inzet voor de popularisatie van het schaken. Zij wijdde enkele woorden in het Engels aan de vier aanwezige matchspelers: “Alireza Firouzja heeft op zijn 16de al een Elo-rating van 2700 behaald. Dat is echt ongelooflijk goed.” Ze vermoedde dat de Iranees een harde dobber zou krijgen aan Jorge Cori uit Peru, “want dat is al sinds vele jaren een top 100-speler.” Verder toonde Van Amerongen zich verguld met de vrouwelijke deelnemer in de andere match, Zhansaya Abdumalik uit Kazachstan: “Je hebt al drie grootmeesternormen maar voor de titel zijn nog wat Elo-punten nodig. Jan Timman is een vriendelijke man, maar of hij je die zal geven weet ik niet.” Timman zelf prees zij als een “legende, en ook een enorme promotor van de schaaksport.”
Hierop deelde KNSB-bestuurslid Iozefina Paulet presentjes uit aan Grand Prix-organisatrice Daniela Mikkers (“zij heeft met haar team geweldig werk gedaan dat ook heel belangrijk is voor ons als bond”) en aan Jeroen Bottema, die is gestart met een plan voor het geven van schaakles op scholen: “De KNSB wil helpen, en we hebben het account ‘Schaakmatties’ geopend, waar kinderen online kunnen spelen in een veilige omgeving. Wij willen de grootste schaakclub ter wereld worden!” Ze memoreerde nog even aan het bezoek van schaakleerlingen uit Oeganda onder leiding van Christine Namaganda, wat een heel geslaagd initiatief was: “Het is geweldig om jullie hier te zien werken voor de schaakwereld.”
Toernooidirecteur Loek van Wely stelde een heuse wereldkampioen voor aan het publiek: de titelhouder dammen Aleksandr Georgiev, die hier meespeelt in de Amateurgroep II (‘s ochtends). Desgevraagd zei Georgiev, die zelf vindt dat hij 1700 Elo waard is maar door zijn ‘coach’ Vasily Ivanchuk op 2300 is geschat, dat er niet zo veel verschil is tussen een schaak- en een damtoernooi: “In hun gedrag lijken de spelers ook wel op elkaar.” Hij had zijn eerste partij gewonnen.
Van Wely ging met Marleen van Amerongen over tot de loting. Eerst riep hij Zhansaya Abdumalik op het podium, die al drie dagen met haar moeder in Amsterdam had doorgebracht: “Het was geweldig,” zei Zhansaya. Over haar tegenstander Jan Timman zei ze: “Hij is een schaaklegende. Het is voor mij een grote eer om tegen zo’n sterke speler te spelen, en een goede ervaring. Ik hoop op een stel interessante partijen en ga genieten van deze match.”
Timman speelt hier al voor de derde keer en informeerde Van Wely, met wie hij twee decennia lang allerlei gevechten had geleverd (ook op het schaakbord...), dat hij ouder is dan alle drie de andere matchspelers samen. Toch wil hij niet alleen op zijn ervaring leunen: “Ik wil ook nog steeds proberen nieuwe ideeën te vinden.” Beide deelnemers mochten een beeldje van de beroemde ‘trommelslager van Hoogeveen’ pakken en op een sticker daaronder stond bij Abdumalik wit, en dus bij Timman zwart.
Van de andere matchspelers zei grootmeester Jorge Cori Tello, de sterkste speler van Latijns Amerika, dat hij “erg blij was met deze kans en erg opgetogen” voor deze zeldzame match tussen een Peruviaan en een Iranees. Alireza Firouzja had Van Wely al eens ontmoet in Iran. “Dat liep niet zo gunstig voor me af,” bekende de toernooidirecteur, “maar Alireza is nou eenmaal een erg getalenteerde jongen.” Firouzja is voor de eerste keer in Nederland: “Ik ben heel blij om hier te zijn en verheug me op zes interessante partijen met een heel sterke speler.” Firouzja pakte als eerste een beeldje van ‘Bartje’ (waarover Loek van Wely nog niet veel meer wist te vertellen dat dat die heel beroemd is in Drenthe) en daaronder stond de kleur wit.
Daarmee was de loting van de eerste ronde van de matches als volgt:
Abdumalik-Timman
Firouzja-Cori
