Een van de charmes van het Univé-toernooi is dat het zo aangenaam traag op gang komt. Op vrijdag beginnen de open groepen, zaterdagmiddag volgt de officiële opening en zondag pas is het toernooi in vol bedrijf als ook de topgrootmeesters in de Kroongroep hun eerste partijen spelen.
Drie van de grote grootmeesters arriveren pas zaterdag. De vierde, Maxime Vachier Lagrave, de Univé-winnaar in 2010, kwam vrijdagavond al langs in het Hoogeveense gemeentehuis. Hij was licht geagiteerd omdat zijn laptop niet wilde starten. Mocht u denken dat dit een onbelangrijk detail is, dan vergist u zich.
Een laptop met databank en schaakprogramma’s is het belangrijkste bezit van de moderne grootmeester. Als dat bezit het laat afweten zakt zijn speelsterkte vele ratingpunten en voelt hij zich als een moderne zakenman met een internetloze Blackberry. Gelukkig bleken Vachier Lagrave’s problemen oplosbaar, zodat hij met een dankbare glimlach zijn hotel kon opzoeken.
Intussen verliep de eerste ronde van het open toernooi zoals eerste ronden altijd verlopen: vele voorspelbare overwinningen van de sterkste deelnemers tegen tegenstanders met vele Elo-punten minder. Favorieten als Tiviakov, Baklan en de jonge Illlya Nyzhnyk hadden weinig moeite hun eerste hindernissen te bedwingen.
Gelukkig waren er een paar surprises. Robin van Kampen, met zestien jaar Nederlands jongste grootmeester, moest zich met wit schikken in remise tegen de vier jaar jongere Jorden van Foreest. Misschien is het overdreven om dit resultaat een verrassing te noemen. Jorden is zo’n groot talent dat niemand ervan zal opkijken als hij in de zeer nabije toekomst ook grootmeester wordt.
Opmerkelijk was zeker het resultaat aan bord negen waar de lokale favoriet Osama Sadallah aantrad tegen grootmeester Daan Brandenburg. Sadallah speelde voortreffelijk, veroverde materiaal en kon zich opmaken om zijn tegenstander fijn te knijpen in een aangenaam eindspel met een pion meer. Tot ieders verbazing bood hij toen remise aan. Hij moest naar een bruiloft.
Maar de grootste verrassing voltrok zich op het derde bord, waar Arlette van Weersel in een veegpartij Sipke Ernst volledig kansloos liet. Van Weersels strafexpeditie begon met een rechtse directe bij de 16de zet en eindigde twintig zetten later in een stelling waarin ze een kwaliteit en vijf (!) pionnen voorstond.
‘Heb je eerder zo’n sterke tegenstander verslagen?’ werd gevraagd aan Van Weersel. ‘O nee. Ik heb in mijn leven nog nooit van een grootmeester gewonnen,’ antwoordde de stralende winnares. ‘En als ik me niet vergis was het nog een goede partij ook.’ Dat laatste werd beaamd door Ernst. 'Alle lof voor Arlette, ze speelde uitstekend. Maar over haar tegenstander valt weinig goeds te zeggen. Vorige week speelde ik nog uitstekend in een toernooi in Oslo en nu gebeurt me dit.’