Voorzitter Bert van der Haar van het toernooibestuur sprak het welkomstwoord bij de 20e editie van het Hoogeveen Schaaktoernooi. Hij memoreerde dat het evenement een paar jaar een “schoorvoetend leven” had geleid nadat Univé was gestopt als hoofdsponsor, en dat Alle Peereboom van McDonald’s een groot deel van dit gat had gedicht. Het bestuur is nu begonnen met een nieuw sponsorproject, genaamd ‘Corps 32’. Gestreefd wordt naar een verzameling van 32 ‘vrienden’ die “zorgen dat het toernooi nog meer gaat leven, en liefst nog eens 20 jaar.” 23 van deze 32 sponsors zijn reeds gevonden. “Corps 32 wordt een elitekorps, dat samen met ons de strijd aangaat”, zei Van der Haar. En verder: “Loek van Wely heeft dit jaar weer een fantastisch toernooi bij elkaar gespijkerd.”
Bert van der Haar. Foto: Lennart Ootes
Burgemeester Karel Loohuis zei blij en trots te zijn dat dit toernooi in leven is gebleven. Hij benadrukte dat het belangrijk is om het schaken meer in de samenleving te brengen: “in bedrijven, in scholen, op straat”. Een goed voorbeeld was de simultaan die Loek van Wely op dinsdag 4 oktober gaf op het nabijgelegen AZC, met borden en stukken die staatssecretaris Jetta Klijnsma twee jaar geleden aan het centrum had aangeboden. “Dit evenement moet meer gaan leven in Hoogeveen”, zei de burgervader. “Internationaal leeft het al sterk, zoals te zien is aan de vele bezoekers op Internet. Na het Tata Steel toernooi zijn wij de nummer twee in Nederland.” Hij sloot af met een lofzang op de veelzijdigheid van het schaakspel, en illustreerde dat met het bekende verhaal over de uitvinder van het schaakspel en de graankorrels.
Karel Loohuis. Foto: Lennart Ootes
Tweede Kamerlid Eric Smaling van de SP vertelde dat hij al vanaf zijn 10e-11e schaakt. “Ik draag het schaakspel al heel lang met me mee, het geeft me veel plezier, en het heeft een werking op hoe je in het leven staat, op je beslissingen om op bepaalde momenten links- dan wel rechtsaf te gaan. Er is een link met de politiek: je kunt een dubbel paardoffer brengen dat incorrect is. Dan verlies je, maar iedereen heeft het over je. In de politiek is het ook zo.”
Over het verschil tussen schakende mannen en vrouwen hield Smaling zich op de vlakte. Hij vertelde wel dat hij ooit had verloren van Loek van Wely, maar ook van zijn echtgenote Lorena. Hij sprak de hoop uit dat het Hoogeveen Schaaktoernooi groeit en dat het een meer Drents gezicht krijgt. “Er is veel cultuur hier en dus veel creativiteit.” Met zijn succeswens was het toernooi geopend.
Eric Smaling. Foto: Lennart Ootes
Daarmee was het tijd voor toernooidirecteur Loek van Wely om de loting te verrichten. Hij zei blij te zijn dat het toernooi weer stevig op de benen staat, “dat had ook nooit gekund zonder de hulp van de gemeente en de provincie.” Op de rustdag, woensdag 19 oktober, zal er ook worden geschaakt door Van Wely en door Hans Böhm in het provinciehuis in Assen. En bij een simultaan door Van Wely, vanochtend voor de jeugd bij McDonald’s, waren diverse ouders zeer enthousiast.
Over de twee matches zei Van Wely heel blij te zijn wereldkampioene Hou Yifan aan te hebben kunnen trekken, alsmede voormalig vice-wereldkampioen Nigel Short, zijn oude ‘buddy of war’ Ivan Sokolov en de nieuwe Nederlands kampioen Jorden van Foreest, die Van Wely zelf van de titel had afhield eerder dit jaar: “Het worden twee geweldige matches.”
Aan Hou Yifan vroeg Van Wely commentaar op opmerkingen die haar tegenstander Nigel Short had gemaakt over vrouwen die niet zo goed konden schaken als mannen. “Dat had ik eigenlijk nog nooit gelezen”, antwoordde de wereldkampioene. “Ik ken Nigel al wel, we hebben een paar keer gespeeld en waren zelfs een keer teamgenoten tijdens een evenement.” Op de beladen vraag of ze een hijab zou willen dragen bij een schaaktoernooi, zoals dat bij het komende WK in Iran zou moeten, antwoordde Hou Yifan diplomatiek: “Ik ben al uit de WK-cyclus gestapt, dus ik houd me met zulke zaken niet bezig.”
Nigel Short verduidelijkte nog even dat “ik heb in New In Chess geschreven mannen gemiddeld beter schaken dan vrouwen. Hou Yifan is niet gemiddeld. Ik kan ook zeggen dat jonge spelers gemiddeld beter schaken dan oudere, en ik ben de enige vijftiger in de top-100. In ieder geval – jullie zullen misschien blij zijn als ik verlies, maar ik zal mijn best doen om te winnen.”
Hou Yifan lootte voor de eerste partij zwart.
Hou Yifan en Nigel Short. Foto: Lennart Ootes
Aan Ivan Sokolov vroeg Van Wely: “Jorden is een gevaarlijke speler, jij ook. Wie gaat het eerst bijten?” De twee houden ervan om steken aan elkaar uit te delen. Sokolov zei: “Jorden speelt dynamischer dan andere Nederlandse spelers – dynamischer dan jij, bijvoorbeeld.” “Daarom hoop ik op positionele partijen”, repliceerde Van Wely. “Dan ga ik daar als specialist bij zitten kijken. Maar ik denk toch dat deze match gegarandeerd een spektakel wordt.”
Op de vraag aan Jorden van Foreest of hij klaar was voor een volgende stap zei de jonge Nederlands kampioen: “Tegen sterke spelers ben ik meer mijn eigen spel gaan spelen, ik ben niet meer bang voor hen. Ik hoop dat ik er klaar voor ben.”
Van Wely raadde hem aan het stap voor stap te doen: “Eerst moet je Ivan voorbij, en daarna moet je mij voorbij. Dat is nog een niveautje hoger.”
Jorden van Foreest trok ook de zwartkleur voor de eerste partij.
Jorden van Foreest. Foto: Lennart Ootes
Als laatste presenteerde Jan Feenstra zijn nieuwe schaaknovelle. Hij zei: “Een beroemde voorganger als Stefan Zweig kreeg kritiek van professionals dat de partijen in zijn Schachnovelle niet correct waren weergegeven, dus daar zal ik me niet aan wagen.” Hij had dus een beroemde figuur uit de Nederlandse schaakwereld als personage genomen: Oom Jan van het boek ‘… leert zijn neefje schaken’. Feenstra las een fragment voor uit het boek, en dankte het bestuur voor de opdracht en uitgever Passage voor de hulp. Daarna overhandigde hij de eerste exemplaren van De Secondant aan Eric Smaling en Karel Loohuis.
Indeling matches, eerste ronde:
Short-Hou Yifan
Sokolov-Van Foreest
Nigel Short en Hou Yifan voor een portret van Mao van Andy Warhol. Foto: Lennart Ootes