De match Van Foreest-Sokolov brengt tot nu toe alles wat we gehoopt hadden: onverwachte wendingen, spanning en sensatie. Jorden (niet te verwarren met zijn broer Lucas, die nu bijna bovenaan staat in het Open) was allerminst uit het veld geslagen door zijn nederlaag van gisteren, kwam met een nieuw wapen en sloeg keihard toe met een paardoffer toen Sokolov misgreep in een lastige stelling.
Bij Hou Yifan-Short ging het er oneindig veel rustiger aan toe: in een Franse partij gebeurde weinig tot niets, en na 42 zetten werd de tweede remise overeengekomen.
Van Foreest was allerminst verrast door de Philidor van Sokolov, van wie de jonge kampioen toch maar één partij kende met deze opening. Hij kwam wat je noemt beslagen ten ijs.
Van Foreest - Sokolov
1.e4 e5 2.Pf3 d6 3.d4 Pf6 4.Pc3 Pbd7 5.Lc4 exd4
Een iets beter versie voor zwart was volgens Van Foreest 5...Le7 6.a4 exd4, wat hij zelf in het NK tegen Benjamin Bok op het bord bracht.
6.Dxd4 Pb6 7.Lf4!?
Een uiterst venijnig nieuwtje. "Ik had hetzelfde idee met verwisselde zetten al op het bord gehad in een Frans toernooi", meldde Van Foreest. "Die partij staat niet in de databases." Wit geeft zijn loperpaar op voor een snelle ontwikkeling, en de zwarte lopers komen niet echt uit de verf, zoals zal blijken.
7...Le7 8.0–0–0 Pxc4 9.Dxc4 0–0 10.The1
10.e5 kwam zelfs hier al in aanmerking, bijvoorbeeld 10...Le6 11.De2 Pe8 12.Pd4 is ook niet prettig voor zwart. Maar de witspeler zat nog in zijn voorbereiding.
10...Le6 11.Df1!?
Ook nog van tevoren bekokstoofd. "Zo houd ik de twee centrumlijnen open", zei de jonge Groninger. Het witte aanvalsplan is logisch en wordt in de volgende drie zetten duidelijk.
11...Dc8 12.Pd4 Ld7!?
Sokolov wil zijn loperpaar behouden, maar dit kost tijd. Van Foreest had verwacht dat zwart eerder zou komen op de damevleugel. "Nu had ik het gevoel dat mijn aanval sneller was."
13.f3 Tb8 14.g4 b5 15.Pf5! Ld8
Als zwart op f5 geslagen had ziet 16.exf5 er ook goed uit – Van Foreest was 16.gxf5 van plan.
16.Dh3
Zo win je niet van een grootmeester van wereldklasse – tenzij je een jonge hemelbestormer bent! Van Foreest vond deze zet achteraf niet zo goed, want "de dame staat een beetje ver van mijn koning af." Evengoed dreigen er al offers als Pxg7 of soms Lh6, en soms is ook g4-g5 sterk. De computer geeft 16.e5 dxe5 17.Txe5 met een positioneel voordeeltje van een heel andere orde.
16...b4 17.Pe2 Da6
In de commentaarzaal wees Gert Ligterink op de mooie symmetrie in deze partij: wits dame gaat via f1 naar h3, die van zwart via c8 naar a6. Sokolov zoekt de tegenaanval. Misschien was 17...Pe8 verstandiger geweest, maar dat zal hij geen moment serieus hebben overwogen.
18.Kb1 Le6 19.b3
"Ik kon hier ook 19.Pc1 spelen", zei Van Foreest. "Dat was wat minder verzwakkend, maar ik zag niet hoe zwart van deze verzwakking kon profiteren. Mijn plan was Lf4-c1-b2, en bovendien kan ik het paard nu nog voor de aanval gebruiken."
19...Tb5
Verhindert 20.Lc1 omdat na 20...Ta5 het paard a2 niet meer kan dekken. Wit zou a2 wel kunnen offeren, natuurlijk.
20.Le3
Nu wil de loper naar d4.
20...d5?
"Een blunder, een blackout", zei Sokolov. "Ik had wits antwoord niet gezien. En dat terwijl ik dat soort wendingen met 19...Tb5 juist had verhinderd."
21.Pxg7! Kxg7 22.Lh6+!
In de commentaarzaal werd ook gekeken naar 22.Dh6+, wat er logischer uitziet gezien wits vorige zet, maar minder duidelijk is: 22...Kg8 23.Dg5+ (23.g5 Pe8 24.Pf4 werkt niet goed wegens 24...Lc8!, aldus Van Foreest) 23...Kh8 24.Ld4 Lc8 25.exd5 en dit is 'gewoon' heel goed voor wit.
22...Kg8 23.Lxf8 Kxf8 24.Dh6+ Ke8
Na 24...Kg8 zijn er vele wegen, maar de simpelste is 25.Dg5+ gevolgd door 26.e5 met stukterugwinst. Maar nu blijkt het nut van wits 10e zet.
Foto: Lennart Ootes
25.Pd4 Ta5 26.Pxe6 fxe6 27.exd5
Met de e-lijn open is er geen redden meer aan.
27...e5 28.Txe5+ Kd7 29.Te6 1–0
Jorden van Foreest. Foto: Lennart Ootes
Ivan Sokolov voorafgaand aan de partij. Foto: Lennart Ootes
‘Holbewonersschaak’, noemde Nigel Short datgene wat er aan het belendende bord was gebeurd. Zijn eigen tweede treffen met Hou Yifan verliep dus heel anders.
Hou Yifan - Short
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.Pf3 Pc6 7.Le3 a6 8.Dd2 b5 9.dxc5 Lxc5 10.Ld3 Db6 11.Lf2
De meest gespeelde zet hier. Het eindspel dat nu onstaat geldt als prettig voor wit, die wat meer ruimte heeft, maar Short is er niet bang voor.
11...Lxf2+ 12.Dxf2 Dxf2+ 13.Kxf2 Ke7 14.a3 Pb6 15.The1 Ld7 16.Pe2 Tag8!
Door te dreigen met ...g7-g5 dwingt Short zijn tegenstandster de stelling te sluiten. "Deze wending is ook bekend uit de zogenaamde Hoover-variant, waarin alles afgeruild wordt", zei Short, die het ook wel eens met wit op het bord had gehad. Dat was in zijn partij met Alexander Chernin, in het kandidatentoernooi in Montpellier 1985.
17.h4 h5
In Short-Chernin was gevolgd 7...cxd4 (in plaats van 7...a6) 8.Pxd4 Lc5 9.Dd2 Lxd4 10.Lxd4 Pxd4 11.Dxd4 Db6 12.Pb5 Dxd4 13.Pxd4 Ke7 14.g3 Pb8 15.Kd2 Ld7 16.Ld3 Pc6 17.Pf3 h6! 18.h4 h5, en hier kon ik toen niet echt iets vinden met wit.” Die partij eindigde na 38 zetten in remise.
18.Ped4 Pxd4 19.Pxd4 Pa4 20.b3 Pc5 21.Ke3 Tb8
Stelt zich optimaal op om eventuele acties met a3-a4 op te vangen. "Ik zat daar steeds naar te kijken", zei Hou Yifan. "Maar hij verdedigde goed, ik vond geen manier om erdoor te komen. Ja, het was eigenlijk het omgekeerde verhaal als gisteren."
Foto: Lennart Ootes
Tot zet 42, toen remise werd overeengekomen, gebeurde er verder nauwelijks iets. Beide spelers waren niet ontevreden met het matchverloop. Hou Yifan vond dat beide partijen logisch waren verlopen, hoewel ze wat teleurgesteld leek dat ze haar agressieve stijl nog niet heeft kunnen laten zien. Zo is althans in de eerste twee ronden de strategie van Short succesvol geweest: "Eerst even warmlopen en de eerste twee partijen overleven”, lichtte de Engelsman toe. “Alles kan nog gebeuren, en er komen vast nog wel boeiender partijen."
Hou Yifan. Foto: Lennart Ootes
