De voorspelling van Loek van Wely kan nog steeds uitkomen: zes besliste partijen in de match Van Foreest-Sokolov. Vandaag trok de 17-jarige Nederlands kampioen de stand weer gelijk, ditmaal in een relatief strategische partij. “Die jongens zijn beesten”, zei Nigel Short over deze match. “Als er eentje het initiatief heeft, is het afgelopen.” Hou Yifan speelt tot dusver ongelukkig; zij probeerde aan te vallen maar liep in een messcherpe counter van Short en staat nu met 1-3 achter.
We beginnen nu eens met de match Hou Yifan-Short – vandaag was hun partij ook minstens zo interessant als die andere.
Foto: Lennart Ootes
Hou Yifan - Short
1.e4 e6 2.d4 d5 3.e5 c5 4.c3 Ld7 5.Pf3 Db6 6.Ld3 cxd4 7.Pxd4!?
Een opmerkelijke zet, waarmee wit de standaard Franse structuren, waarin Short natuurlijk zeer goed thuis is, ontwijkt.
7...Pc6 8.Pxc6 bxc6 9.0–0 Pe7
Op dit moment stond in Van Foreest-Sokolov een zet eerder dezelfde centrumstructuur op het bord, en speelde zwart ook ...Pe7.
10.De2 a5 11.Pd2 c5
Zwart gaat toch weer op e5 drukken.
12.c4 Pc6 13.f4 g6 14.Kh1
Op dit moment vroeg Loek van Wely zich in de commentaarzaal hardop af waar zwart zijn koning wilde zetten. Korte rokade lijkt riskant, toch kiest Short er nu voor.
14...Le7 15.b3 0–0
Het lijkt wel wat voor wit, maar Short was tevreden hier: "De stelling is interessant en ongebalanceerd."
16.f5!
Toch de beste zet! Wat moet wit anders? Over deze situatie vertelde Short: "In 1988 speelde ik een match met Speelman. Na twee remises verloor ik en toen ik in de volgende partij wit had, voelde ik de psychologische druk: ik heb nog maar weinig tijd, ik moet nu iets doen. Toen ging ik pushen, en hij sloeg hard terug." Hou Yifan had nog nooit eerder in zo'n situatie gezeten, maar "ik begrijp het heel goed", zei ze.
16...exf5!
Van Wijgerden en zijn publiek verwachtten de natuurlijke zet 16...Pd4 en daarna 17...gxf5, waarna wit wel veelbelovende aanvalsplannen ontwikkelt met bijvoorbeeld Pf3. Maar Short ging er eens goed voor zitten en kwam met iets heel anders.
17.cxd5 Pxe5!
18.Pf3?
Dit is de echte fout. Nog steeds OK was 18.Pc4! Pxc4 19.Dxe7 Dd6 20.Dxd6 Pxd6 21.Le3 en nu kan zwart 21...Pe4 spelen, maar ook 21...Tfe8 (21...Pb7 is ook mogelijk, maar wat passief) 22.Lxc5 Te5! 23.Tad1 Txd5 24.Lxf5! Txc5! 25.Lxd7 Pe4 . "Misschien sta ik hier nog niet zo slecht", zei Hou Yifan. "In ieder geval was dit de beste manier om te spelen", zei Short.
18...Pxd3! 19.Dxe7
19.Dxd3 verliest een kwaliteit na 19...Lb5, maar nu krijgt zwart op d3 een 'gigantische spartelende kreeft', zoals Short zei. De term 'octopus' werd na de beroemde partij Karpov-Kasparov een keer op die manier verkeerd vertaald door Helmut Pfleger, vertelde de Engelsman, met wie vandaag ook een geruchtmakend interview in de Volkskrant stond.
19...Lb5 20.Dh4 f6 21.Ld2 Tad8 22.Lc3 Txd5 23.Dh6 Dc7 24.a4 La6 25.De3 Dd7 26.Lxa5 Te8 27.Dg1 Te2 28.Lc3 Td6 29.h3 Tc2 30.La5
30...Lb7
De kreeft op d3 heeft zijn werk gedaan, en nu gaat de witte constructie Pf3-g2-h3 slopen.
31.Dh2 f4 32.Dg1 Pe5 33.Pe1
33...Txg2
Deze voor een grootmeester simpele combinatie werd à tempo uitgevoerd.
34.Pxg2 Dxh3+ 35.Dh2 Lxg2+ 36.Kg1 Lxf1
En opgegeven. Na 37.Txf1 Pf3+ 38.Txf3 Td1+ loopt het mat.
Short was natuurlijk zeer content met zijn tweede volle punt, en Hou Yifan uitte zich zeer sportief: "Hij heeft het heel sterk gespeeld", zei ze.
Foto: Lennart Ootes
Foto: Lennart Ootes
Foto: Lennart Ootes
Jorden van Foreest beende (net als zijn tegenstander overigens) met een resoluut gezicht de trouwzaal in. Immers: hij had wit. “Met zwart is het tot nu toe niks”, zei hij, “dus vandaag moest het weer gebeuren.” En hij stelde ons niet teleur.
Foto: Lennart Ootes
Van Foreest - Sokolov
1.e4 c6
Dat moet toch een verrassing geweest zijn? "Ach, tegenwoordig speelt iedereen dit tegen mij", zei Van Foreest.
2.d4 d5 3.e5 c5 4.Pf3 Pc6 5.dxc5 e6
Hierna was de witspeler 'uit zijn boek'. De meest gespeelde zetten zijn nu 6.Le3 en 6.Ld3.
6.a3 Lxc5 7.b4 Lb6 8.Ld3 Pge7
9.0–0
Van Foreest was hier minder tevreden over en meende achteraf dat hij eerst 9.Lb2 had moeten spelen. Zijn bezoekende collega-GM Eric Hansen meldde dat 9...Pg6 10.0–0 Pf4 11.Te1 Pxd3 12.Dxd3, met het plan Pbd2 en c2-c4, gangbaar is, en goed voor wit.
9...a5!? 10.b5 Pd4 11.Te1 Pxf3+ 12.Dxf3 Pg6 13.Lb2
Hier werd in de commentaarzaal gekeken naar 13.a4, maar zoals Jeroen Bosch meldde kan zwart hier 13...Pxe5 spelen. 14.Txe5 Ld4 ziet er best gevaarlijk uit, maar het kan.
13...Dg5
Stelt wit voor een lastig probleem. Jorden had zitten 'dromen' over g2–g3 en h2–h4, maar was hier na 14.g3 bang voor 14...h5 Met Short, Seirawan en Hansen erbij vlogen er vanaf deze stelling allerlei offervarianten over het bord. Van Foreest kiest een kalmere voortzetting, maar was niet happy met zijn stelling.
14.Dg3 Dxg3 15.hxg3 h5 16.Pd2
Lettend op de structuur zou je aan 16.Lxg6 denken, maar dat geeft zwart ook meer ruimte.
16...h4!? 17.gxh4 Txh4 18.g3 Tg4
19.Kf1!
Hier leefde Van Foreest al weer wat op. Het minder subtiele 19.Kg2!? Pf4+ 20.Kf3 Pxd3 21.cxd3 was ook goed mogelijk. Wit krijgt in ieder geval kansen over de c-lijn en vooral de h-lijn.
19...Ld7 20.Ke2 a4?!
Een thematische zet, maar nu moet zwart wel uitkijken dat zijn toren op g4 niet wordt ingesloten. Bovendien heeft zwart later, in het verre eindspel, veld a4 niet meer tot zijn beschikking, zoals Seirawan opmerkte. 20...Tc8 was een tikje beter.
21.Th1 Ke7 22.Th5 f5?
Het bekende euvel: zwart kan niet goed niks doen. Wit komt nu geforceerd in het voordeel. Beter was weer 22...Tc8.
23.exf6+ gxf6 24.Th7+ Kd6 25.Lxg6 Txg6
26.Pc4+!
Leuke combinatie. De uitvoerder dacht achteraf overigens dat 26.Pe4+ nog beter was geweest, omdat dan na Txe6 ook de pion op e4 hangt. Om onduidelijke redenen is de computer het niet met hem eens.
26...dxc4 27.Td1+ Kc5 28.Thxd7
Mogelijk was 28.Ld4+ Kxb5 29.Tb1+ Kc6 30.Txb6+ Kc7 31.Txe6 nog nauwkeuriger. De loper op d7 is wel van de andere kleur, maar ook zwak. En er dreigt al 32.Lb6+, bijvoorbeeld 31...Ta6 32.Lb6+ Txb6 33.Txd7+ Kxd7 34.Txb6 gevolgd door 35.Tb4 met pionwinst.
28...Kxb5 29.T1d6 Tc8 30.Txe6 c3 31.Lc1 Tc7?!
Wat beter was misschien 31...Tc6 32.Te4, maar ook hier zit de zwarte monarch in de problemen.
32.Td5+ Kc4
Zeker niet 32...Tc5?? 33.Txb6+ Kxb6 34.Le3; 32...Lc5 33.Le3 b6 34.Lxc5 Kc4 (34...bxc5 35.Kd3) 35.Tf5 bxc5 36.Te4+! Kb5 37.Kd3. Na de tekstzet komt zwart in een vervelende penning te staan.
33.Tf5 Ld4 34.Te4 Tg8 35.Le3 Td7 36.Txf6 b5 37.g4 b4 38.Lxd4
38.Tff4 Tgd8 39.Lxd4 Txd4 40.Ke3! Txe4+ 41.Txe4+ Kc5 42.Txb4 Td2 43.g5 won wat sneller.
Sokolov gaf hier echter op – "een beetje vroeg, leek me", zei Van Foreest. Er kan volgen: 38...Txd4 39.Txd4+ Kxd4 40.Tf4+ Kc5 41.Txb4 Td8 42.g5 of 42.Txa4, en ondanks het feit dat zwart de c-pion krijgt, is het toreneindspel gewonnen.
Foto: Lennart Ootes
Foto: Lennart Ootes
